Op deze pagina lees je alles over e-fulfilment. Wie zijn de spelers, waar liggen de grootste uitdagingen en hoe kun je die aanpakken? Analyse, achtergrond en praktische oplossingen over deze snelgroeiende tak in de logistieke sector.
In dit artikel:
1. Wat is e-fulfilment?
E-fulfilment is de volledige afhandeling van orders van webshops. E-fulfilmentbedrijven dragen dus zorg voor de afhandeling van de orders die webshops binnenkrijgen. Webshops kunnen het complete proces (ontvangst van goederen tot verzending) uitbesteden aan een e-fulfilmentbedrijf, maar de omvang van de diensten die deze partijen aanbieden verschillen.
Een andere naam die wordt gebruikt voor de logistiek achter e-commerce is e-logistics. Een business die relatief nieuw is en nog regelmatig wordt onderschat. Niet alleen door startende webshops. Ook grotere ondernemers die e-commerce zien als een interessant extra afzetkanaal, willen zich nog wel eens verslikken in de logistieke afhandeling van onlineverkopen. Andersom kan e-logistics leiden tot organisatorische consequenties. Bijvoorbeeld voor de inrichting van de processen, de besturing en personeel en organisatie.
2. Hoe ziet de markt eruit?
Slimme entrepreneurs zien genoeg kansen om met succes in te breken in de groeiende e-commercemarkt, die ook nog eens door corona een flinke boost heeft gekregen. Door de coronacrisis zijn er 67 procent meer online aankopen gedaan in 2020. In 2021 lag dat aantal nog hoger.
Pure players en logistiek dienstverleners
Die slimme entrepreneurs zijn niet meer alleen rappe nieuwkomers en gespecialiseerde pure players. Het aantal e-fulfilmentspelers is de laatste jaren flink gegroeid. Online retailing is omarmd door de gehele maatschappij en dus is e-fulfilment evenzo omarmd door de logistieke sector. Grote logistiek dienstverleners zien e-commerce als een belangrijk omzetkanaal en investeren in overnames en het opzetten van eigen diensten.
Kortom: iedereen probeert een graantje mee te pikken van de booming e-commerce business. Het voordeel is dat de keuze in het aantal e-fulfilmentspelers flink is vergroot.
Platforms
Grote e-commercespelers als Bol.com staan ook niet stil. Sterker nog: e-fulfilment wordt steeds belangrijker voor deze bedrijven, waarbij Bol.com ook de e-fulfilment voor andere webshops verzorgt. De nog altijd grootste e-commercespeler in Nederland verkoopt sinds 2020 meer producten van partners dan uit het eigen portfolio.
Maar de concurrentie voor e-fulfilmentbedrijven en webshops komt niet enkel van 'onze' Bol.com. Grote internationale platformen komen eraan. Zalando wil de Spotify van de fashion worden, het Chinese JD.com zet via zijn nieuwe concept Ochama voeten aan de grond in ons land en ook e-commercereus Amazon is al een tijdje actief in Nederland.
Social delivery
Een techniek die een tijd interessant heeft geleken, is social delivery; een systeem waarbij buren elkaars pakketten innemen en distribueren. Zalando testte dit systeem in 2019 in Denemarken. In Nederland zijn vooral Homerr en ViaTim bekende spelers. Door het vele thuiswerken tijdens de coronapandemie is dit fenomeen echter wat op de achtergrond verdwenen. Lees het interview met Michiel Nieuwkerk van ViaTim in het online magazine van Logistiek.nl aan het begin van de coronacrisis.
3. De uitdagingen van e-fulfilment
E-commerce is booming en de logistiek verandert mee. Maar sterke groeicijfers betekent ook nieuwe eisen en uitdagingen voor e-fulfilment, onder meer op het gebied van duurzaamheid, klantverwachtingen en leefbaarheid. En wat te denken van de stroom aan retouren, crossborder e-commerce en die eerder aangehaalde oprukkende platforms?
Wel of niet integreren
De eerste grote vraag rondom e-fulfilment is de inrichting van het proces. Integreer je dat in de bestaande logistieke business of is het beter om het proces los te koppelen? Een eenduidige oplossing is niet voorhanden, blijkt uit de verscheidene aanpakken van grote retailers in Nederland. Ook de e-fulfilmentbedrijven pakken het allemaal anders aan. Lees hun ervaringen en visies op het thema in de serie 'E-fulfilment, zo doen wij dat'.
Duurzame last mile
Je kunt het intern nog zo goed voor elkaar hebben, misschien wel het belangrijkste deel - in ieder geval voor de klantbeleving - is de last mile. Het is dan ook niet raar dat er in het binnen- en buitenland druk wordt geëxperimenteerd en geïnvesteerd door e-commercespelers, bezorgdiensten en autofabrikanten. Zo wordt en massede vrachtfiets gebruikt. Niet vreemd want light electric vehicles, waaronder de vaak elektrisch aangedreven vrachtfietsen vallen, kunnen een prima alternatief zijn voor de bestelbus.
Elektrificering en slimme last mile-oplossingen worden met name gepusht om de steden leefbaar en duurzaam te houden. Iets waar bedrijven, overheden en wetenschappers al geruime tijd hun hoofd over buigen, maar waarvan de oplossing (nog) niet evident is. Want zit de consument wel op een multifunctionele hub te wachten?
Ondertussen staan autofabrikanten in elk geval niet stil om het aanbod elektrische bestelbusjes en e-trucks uit te breiden. Ook komen bezorgbedrijven met alternatieven voor pakketbezorging. Denk aan de pakketkluis en de inzet van aan fietskoeriers.
Snelheid en flitsbezorging
Een ander issue is snelheid: de online klant wil zijn bestelling steeds sneller thuisbezorgd krijgen. 'Next day delivery' is 'same day delivery' geworden en boodschappen moeten sinds begin 2021 ineens binnen tien minuten in huis zijn.
Retouren
Een grote uitdaging is retourlogistiek. Er gaat een hoog aantal retouren gemoeid met e-commerce. Zeker in de fashionindustrie komt een groot deel van de verkochte kledingstukken weer terug. Het verwerken van retouren kan in veel gevallen worden uitbesteed aan de e-fulfilmentpartij. Retailers moeten goed bedenken bij wie de kosten liggen: wil je het erop gokken dat de consument voor een retourzending betaalt? De kans bestaat dat die niet vaker bij je koopt, omdat hij eraan gewend is kosteloos te retourneren.
Veel spelers hebben zichzelf tevens ten doel gesteld het aantal retouren te reduceren. Dit doen zij bijvoorbeeld met slimme platforms en softwaresystemen. Ook zijn er manieren om retourmisbruik terug te dringen. Zo doet Retourvignet dat.
4. Hoe overleef je in dit veld?
Positionering wordt meer en meer cruciaal voor e-fulfilmentbedrijven. Als je wilt overleven zal je je als fulfilmentpartij op een niche moeten richten of een specialisatie aanmeten. Automatisering/robotisering om daarmee de meest efficiënte partij te worden is een andere strategie.
Robotisering en automatisering
Veruit de meerderheid van de e-fulfilmentbedrijven bestempelt automatisering/robotisering als noodzakelijk, kansrijk of een must. Argumenten die worden gegeven zijn: groei, ergonomie, arbeidskrapte. Active Ants investeert bijvoorbeeld fors in robotisering via het Autostore-systeem.
PostNL investeert eveneens in Autostore. PostNL heeft grotendeels zijn e-fulfilment-dc in Houten geautomatiseerd met het systeem van het Noorse bedrijf Hatteland. PostNL kiest ook strategisch segmenten uit. Zo investeert het bedrijf bewust in food. De startup binnen PostNL Logistic Solutions verzorgt de e-fulfilment van niche of nieuw te introduceren voedingsmiddelenproducten voor gerenommeerde bedrijven als Coca-Cola en FrieslandCampina. Begin 2019 betrok de startup een nieuw dc vanwege de grote groei.
Montapacking kiest voor een ‘meer flexibel’ systeem. Het e-fulfilmentbedrijf schaft de komende jaren honderden autonoom rijdende robots aan voor zijn magazijnen. De eerste veertig rijden al rond in het hypermoderne nieuwe dc. Active Ants heeft in Roosendaal misschien wel de meest gerobotiseerde variant van Nederland gebouwd. Diverse robot- en smart warehousing-oplossingen zijn gecombineerd voor een zo efficiënte mogelijke operatie.
Zalando, dat ook e-fulfilment voor derden doet, maakt werk van robotisering. In Zweden wordt druk getest met Movai en robots van Grey Orange. In Duitsland heeft het bedrijf de Toru van Magazino omarmd in zijn operatie.
Allround op e-fulfilment
De e-fulfilmentbedrijven stellen zich zo breed mogelijk op en claimen veelal allround te zijn. Allround zijn betekent immers ook in potentie meer volume. Volume is essentieel om te kunnen groeien en automatiseren. Een gevaar kan zijn: gebrek aan onderscheidend vermogen. Robert van Kalsbeek van The Next Practise ziet vooral kansen in service zoals het aanbieden van een goede retourservice, montage of het kunnen passen van kleding. "Logistieke dienstverleners vandaag de dag denken nog te veel in producten. Ze zijn te afwachtend is, maar het is nog niet te laat.”
Overnames
Een andere trend om je toekomst als bedrijf veilig te stellen is een overname. De afgelopen tijd werden diverse grote pure players ingelijfd door dienstverleners van naam. Een win-winsituatie voor alle partijen, blijkt uit de reacties. Voor de e-fulfilmentpartijen kans om te kunnen investeren en dus groeien, voor de nieuwe eigenaren de kans om steviger voet aan de grond te krijgen in e-fulfilment of een bepaalde tak binnen e-commerce.
Met name het Belgische bpost timmerde een tijd lang hard aan de weg. De Belgische pakketbezorger nam in korte tijd Leen Menken én Active Ants over. Montapacking nam in 2018 'concullega' De Brink over. Eind 2018 sloeg DSV zijn slag. De Deense logistieke dienstverlener lijfde de Nederlandse e-fulfilmentspeler S&H in. In 2019 kocht Active Ants MCS.
Kennis
Kennis is een ander belangrijk thema waarmee e-fulfilmentbedrijven zich kunnen onderscheiden. Nu en in de toekomst. De e-fulfilmentsector moet meer volwassen worden, meent e-Fulfilment Hub, het collectief van ondernemers, overheden en onderwijsinstellingen uit de regio Venlo en Fontys Hogescholen. E-fulfilment Hub heeft daarom het maturity model gelanceerd.
Crossborder
De omzet van webshops groeit razendsnel. Op één terrein laten veel webwinkels echter nog kansen liggen, en dat is op crossborder verkopen. Wie met zijn webshop effectief grensoverschrijdend wil verkopen, doet er goed aan om de handen ineen te slaan met e-fulfilmentbedrijven. Waarom is goede crossborder logistics - logistiek kan immers een grote onderscheidende factor zijn - zo belangrijk bij e-commerce? Waarop moet je letten bij het vermijden van valkuilen? E-commerce moet snel en simpel zijn – ook als die grenzen overschrijdt. Maar hoe valt dat te rijmen met exportcontroles die vaak veel tijd vergen? Lees de tips.