Op deze pagina lees je alles over arbeidsmarkt/personeelstekort. Hoe staat de sector er voor, waar liggen de grootste uitdagingen en hoe kun je die aanpakken? Analyse, achtergrond en praktische oplossingen.
In dit artikel:
Personeelstekort: feiten en cijfers
De nood is hoog en wordt alleen maar hoger. De transportsector heeft nog altijd moeite om aan personeel te komen ondanks een lichte afvlakking ten opzichte van het derde kwartaal misschien, maar in grote lijnen bleef de krapte op de arbeidsmarkt tot en met eind december zwaar drukken op de logistieke sector. De spanning op de arbeidsmarkt is opgelopen naar een nieuw hoogtepunt. In het eerste kwartaal van 2019 waren er gemiddeld 88 vacatures per 100 werklozen. In het vierde kwartaal van 2018 waren dat nog 80 vacatures per 100 werklozen. Ook in de logistiek is het aantal vacatures gestegen.
De krapte neemt dit jaar nog niet af. In steeds meer sectoren is er een tekort aan personeel. De logistieke sector is geen uitzondering. Het vinden van met name vrachtwagenchauffeurs, planners, orderpickers en heftruckchauffeurs blijft onverminderd lastig. Zo blijkt uit een rapport van het UWV.
De cijfers van het Sectorinstituut zijn niet veel rooskleuriger. De arbeidsmarkt blijft (zeer) krap. Het aantal openstaande vacatures voor vrachtwagenchauffeurs, transportplanners en logistiek medewerkers ligt op een hoog niveau. Daarmee belemmert het tekort aan personeel veel ondernemers in hun bedrijfsactiviteiten.
Vanaf 2021 zal het aanbod van personeel nauwelijks meer groeien, terwijl de vraag stevig doorgroeit.”
Reden voor juichen is er dan ook allerminst. Ook de komende jaren blijft het tekort een belangrijk thema. Hoewel steeds meer mensen werken in transport en logistiek en de instroom van chauffeurs afgelopen jaar enorm was, blijft de spanning op de arbeidsmarkt op een hoog niveau. Zo blijkt uit de jaarlijkse Arbeidsmarktrapportage van het Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL) Prognoses laten zien dat de vraag naar arbeid in de sector naar verwachting harder zal stijgen dan het aanbod van personeel. Vanaf 2021 zal het aanbod van personeel nauwelijks meer groeien, terwijl de vraag stevig doorgroeit. Naast de economische groei in de sector liggen de oorzaken hiervoor in vergrijzing, pensionering van werknemers en een lagere instroom vanuit het onderwijs.
Tekorten per doelgroep: chauffeurs, orderpickers, heftruckchauffeurs, sc manager, planners
Het aantal vacatures zal in de komende jaren toenemen van 42.700 in 2015 tot 52.000 in 2020, een gemiddelde stijging van 4% per jaar. In pakweg 65 procent van de vacatures voor logistiek medewerkers zoeken bedrijven naar lager of geen expliciet opleidingsniveau, terwijl in 35 procent van de vacatures een MBO niveau wordt gevraagd.
Het grootste tekort, in aantallen, betreft vachtwagenchauffeurs. Het tekort komt meer op zo’n 7000. Logistiek dienstverleners en transportbedrijven noemen dit probleem de grootste uitdaging op het gebied van vlootbeheer. Dat blijkt uit onderzoek van Descartes. 72 procent van de 130 respondenten maakt zich met name zorgen om het chauffeurstekort.
Het zijn niet enkel vrachtwagenchauffeurs waar een tekort aan is. De meeste vacatures komen voor rekening van werkvoorbereiders en planners (ongeveer een kwart van het totaal). In de komende jaren zal de vraag naar dit beroep ook het grootst zijn, stelt Panteia.
Ook logistiek en supply chain managers hebben de banen eveneens voor het uit zoeken. Het totaal aantal hogere logistieke banen neemt toe: van ongeveer 271.100 in 2017 naar ongeveer 287.600 in 2022.
Terug naar boven
Gevolgen personeelstekort
De effecten van het personeelstekort kunnen groot zijn. Een stagnering van de groei kan niet alleen de groei van de sector aantasten, het tekort kan ook uitstralen naar de rest van de economie, voorspelt TLN. Onvoldoende transportmogelijkheden kunnen hun weerslag hebben op andere delen van de economie, van kledingwinkels tot mensen die willen verhuizen en van bouwbedrijven tot supermarkten. Zo klaagt Superunie over slechte leveringen. De beschikbaarheid en aanvoer van producten is op dit moment het grootste probleem als gevolg van personeelstekort.
Een lichte afvlakking ten opzichte van het derde kwartaal misschien, maar in grote lijnen bleef de krapte op de arbeidsmarkt tot en met eind december 2018 zwaar drukken op de logistieke sector. De ‘schaarste-index’ over het vierde kwartaal toonde diverse kleuren rood.
Oplossingen
Hoe vorm je een personeelsbestand dat toekomstbestendig is? En houd je werknemers betrokken? Ook 60-plussers? Hoewel salaris belangrijker wordt, zijn aspecten als doorgroeimogelijkheden en uitdagingen minsten zo essentieel om personeel te krijgen en te binden. Pas dan krijg je een toekomstbestendig personeelsbestand.
Een voorbeeld uit de praktijk is het project Talent Innovation Pool moet helpen. Het aanvalsplan wordt na jaren testen in Arnhem en omgeving landelijk uitgerold.
De ‘war on talent’ barst los. Zo vorm je een personeelsbestand dat toekomstbestendig is En houd je werknemers betrokken Ook 60-plussers.
Wervingscampagne vrachtwagenchauffeurs
2.600 zij-instromers hebben de afgelopen jaren een baan gevonden als vrachtwagenchauffeur. Het sectorplan transport en logistiek 2016/2017 loste daarmee ruimschoots zijn belofte in. Maar het is niet voldoende. Meer chauffeurs zijn hard nodig. Met een wervingscampagne ikwordvrachtwagenchauffeur.nl wil de sector 1500 extra chauffeurs binnen trekken.
Een andere manier op het tekort aan te pakken is slimmer transport, samenwerken, bundelen. Diverse platforms schieten als paddenstoelen uit de grond om daar op in te spelen.
Het Bredase bedrijf LogisticWorkx heeft een oplossing gelanceerd op basis van Virtual Reality en Gamification. Deze interactieve oplossing moet ervoor zorgen dat logistiek dienstverleners en verladers net aangenomen orderpickers of heftruckchauffeurs langer aan zich binden.
Online magazine - Arbeidsmarkt
Visies en ervaringen met ontwikkelingen in de logistieke arbeidsmarkt.
Lees het hele magazine >>>>
Hoe andere bedrijven het probleem succesvol aanpakken
Wie de dans wil ontspringen moet creatief zijn. Opvallende wervingscampagnes, scholing, samenwerkingsverbanden, bonussen en Eritreeërs. Zo pakken logistiek dienstverleners en verladers het probleem met succes aan. Tekort aan vrachtwagenchauffeurs? Bentvelzen Transport tackelt dit probleem met de hulp van statushouders. De logistieke dienstverlener uit Holten leidt vluchtelingen op tot chauffeur.
Personeel aannemen zonder solliciatie
Chain Logistics gaat als eerste logistiek dienstverlener in Nederland nieuwe medewerkers aannemen via het concept van Open Hiring. Sollicitanten kunnen meteen aan de slag zonder eerst een sollicitatiegesprek te voeren of een CV te overleggen.
Samenwerking onderwijs bedrijfsleven
Inther probeert het gat tussen onderwijs en praktijk te verkleinen door samen te werken met het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Maak‐ en Smart Industrie.
Online Magazine - Druk op arbeidsmarkt: visies en voorbeelden
Personeelstekort. Het probleem is groot en wordt steeds nijpender. Maar hoe pak je dit probleem Dit online magazine laat voorbeelden zien, haalt een paar interessante pilots naar voren en inspireert om tot de juiste aanpak te komen. Naar het online magazine
CNV en Google
Google is your best friend….Om talenten binnen zien te krijgen slaat CNV de handen ineen met Google. Doel: werknemers in de transportsector te helpen met een ‘leven lang leren’ op de gespannen arbeidsmarkt. Niet voor wat betreft logistieke kennis en kunde, maar gericht op ’21-eeuwse vaardigheden’, zoals ICT kennis, communiceren, mediawijsheid en samenwerken.
Scania eigen benadering
Scania Scania heeft amper tot geen moeite om personeel binnen te halen en vast te houden. Waarom? De Zweedse truckbouwer heeft een eigen personeelsaanpak die werkt. Marco de Boer, HR directeur van Scania Logistics, “We benaderen de arbeidsmarkt iets anders."
Robotisering
Robots/automatisering is een andere manier om het personeelstekort op te vangen. Vele bedrijven investeren momenteel in automatisering en robots. Het maakt de bedrijven flexibeler, tenminste dat geldt voor e-commerce bedrijf Montapacking dat honderden cobots aanschaft.Ook meer competitief doordat op lange termijn de (personeels) kosten worden gereduceerd. Nederlandse retailers, met name in food, investeren massaal in automatische dc’s om minder afhankelijk te zijn van mensenhanden. Albert Heijn is de eerste supermarkt met zijn nieuwe geautomatiseerde dc in Zaandam.
Robot als uitzendkracht
Er is tegenwoordig zelfs een uitzendbureau die cobots aanbiedt als uitzendkracht. Sinds kort bieden uitzendorganisatie Olympia en Olmia Robotics samen cobots aan – zoveel mogelijk in combinatie met flexwerkers. Dat levert niet alleen meer productiviteit op, maar ook een nieuw soort banen.
DHL: smart warehousing als oplossing
DHL supply chain investeert wereldwijd de komende jaren twee miljard euro in smart warehousing. Slimme magazijnsystemen als robots, augmented reality en kunstmatige intelligentie moeten DHL laten groeien én zijn een oplossing tegen het personeelstekort, omdat moderne techniek mensen aantrekt. Letterlijk, is de verwachting van Oscar de Bok, ceo DHL Supply Chain: “Wij concurreren niet alleen met de logistieke sector als het gaat om personeel voor onze distributiecentra. Wij concurreren ook met horeca en retailers. Als je dan in een warehouse kunt werken met robots en kunt doorgroeien naar engineringstaken, is dat interessanter dan vakken vullen in een Albert Heijn. Op dit moment hebben we niet een heel groot tekort, maar personeel is wel een beperker van groei.”
The Greenery
Zwaar werk minder zwaar maken en dus prettiger en duurzamer. Dat is de aanpak die The Greenery kiest. De groothandel in groente en fruit investeert in robots waardoor het werk aantrekkelijker wordt en mensen langer mee kunnen.
Investeringen in robots beperkt zich niet enkel tot het magazijn. Ook daarbuiten vinden steeds meer robots hun weg.
Terug naar boven
Investeren in de jeugd
DHL investeert in de jeugd. DHL Express biedt kansarme kinderen een kans in de logistieke sector. Onder meer door bliksemstages. Daarmee wil DHL kinderen een goede start in het leven bezorgen en ze interesseren voor het logistieke vak.
WAB
De Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) is per 1 januari van dit jaar in werking getreden. Maar nu bijna twee maanden verder wat zijn de belangrijkste vragen die er leven onder logistieke dienstverleners en verladers? Michelle Vrolijk, advocaat bij Vallenduuk Advocaten zet de belangrijkste onderwerpen op een rij die zij en haar collega's hebben ontvangen. Inclusief advies.
Terug naar boven
