Efficiëntie is een kernbegrip in de logistieke keten. Het optimaliseren van (technische) processen is dan ook aan de orde van de dag binnen veel organisaties, met name om de dienstverlening te verbeteren en de concurrentiepositie te verstevigen. Maar welke voordelen kan het aanpakken van menselijke processen opleveren? Wellicht voelt u niks voor termen zoals 'het nieuwe werken' en zelfsturing—maar ook in de wereld van transport en logistiek moeten we meebewegen met de behoeften van de werknemer van nu.
Uw bedrijf kan over de meest baanbrekende systemen beschikken, maar zolang medewerkers niet in staat zijn om deze optimaal te benutten, wordt het lastig het volledige rendement uit een investering te halen. Vooral technologische innovatie brengt vaak een hoge investering met zich mee—en daardoor een hoog risico. Denkt u bijvoorbeeld terug aan het ERP-fiasco bij Lidl.
Uiteraard zijn er een reeks aan factoren die het succesvol implementeren van technologie bevorderen dan wel bedreigen. Niet al deze factoren zijn even goed beïnvloedbaar. Waar u echter wél grip op heeft, is in hoeverre de gehele organisatie wordt klaargestoomd voor ingrijpende veranderingen—dat is wat sociale innovatie inhoudt. Uiteindelijk valt of staat een innovatie met de motivatie en het vermogen van de organisatie om op een andere manier te werken.
Slim inzetten op personeel om de effectiviteit van nieuwe technologieën en processen te verhogen, hoe werkt dat dan?
Getting started
Niet iedere poging om sociale innovatie toe te passen behoeft een directe aanleiding zoals de aanschaf van een nieuw systeem. Sterker nog, juist het proactief aan de slag gaan met de mensen in de organisatie verhoogt de slagingskans van technologische innovaties in de toekomst. Begin vooral klein. Stel uzelf eens bij alles de vraag: waarom?
Uiteraard zal niet iedere vraag leiden tot de conclusie dat verandering wenselijk is. In een deel van de gevallen zult u echter merken dat bepaalde processen voor verbetering vatbaar zijn. Daar heeft u uw startpunt om met sociale innovatie aan de slag te gaan.
Uit recent onderzoek onder ruim 200 professionals in de maritieme en logistieke sectoren blijkt dat logistieke dienstverleners vooral moeite hebben met het ontwikkelen van een ondernemende houding en een bedrijfsstructuur die sociale innovatie mogelijk maakt.
Ondernemend DNA
Hét kenmerkende aspect van sociale innovatie is ondernemerschap. Een ondernemend bedrijf is altijd op zoek naar manieren om bedrijfsmodellen op creatieve wijze te verbeteren. Ondernemerschap uit zich in het nemen van risico’s, een volledige toewijding aan de klant en het aanbieden van voldoende groeimogelijkheden voor personeel. Ook co-creatie, oftewel het durven samen te werken met externe partijen, is een onderdeel.
Hoewel we binnen de logistiek genoeg samenwerkingen zien, blijft data delen en samenwerken met concurrenten een gevoelig onderwerp. Toch zijn initiatieven om bijvoorbeeld ketenzichtbaarheid te vergroten essentieel om de logistieke dienstverlening te blijven verbeteren. Het vermogen om samenwerking te kunnen zien als kans in plaats van bedreiging vereist een verandering van denkwijze en vertrouwen.
Om dit spelenderwijs te ontwikkelen, heeft Venturn in het verleden bijvoorbeeld samengewerkt met partijen als EVO en TLN om een ketengame aan te bieden die zich richt op het verbeteren van tenderprocessen, duurzame inkoop van logistiek en supply chain management. Naast zulke games is het natuurlijk altijd een optie om de dialoog op te zoeken met bijvoorbeeld klanten om kennisdeling en co-creatie te stimuleren.
Decentrale structuur en zelfsturing
Naast een ondernemende organisatiecultuur, heeft ook de structuur van een bedrijf invloed op de mate van sociale innovatie. Beslissingsbevoegdheid laag in de organisatie houden en het bottom-up tot stand laten komen van nieuwe ideeën en processen, vergroot de draagkracht voor organisatorische veranderingen. Zo heeft een toonaangevende containerterminal een traject van enige jaren doorlopen om zelfsturende teams binnen de organisatie mogelijk te maken.
Door middel van support, coaching en training op het gebied van zelfsturing en leiderschap werd een bijdrage geleverd aan het sociaal innoveren van de technische dienst op de Maasvlakte.
Multi-inzetbare medewerker
Sociale innovatie is niet slechts van toepassing op het niveau van de hele organisatie of een hele afdeling. Ook vanuit het perspectief van de individu zijn er manieren om sociale innovatie waar te maken. Technologische vooruitgang en globalisering making de aard van ons werk steeds complexer. Innovatie en automatisering zorgen voor een continue ontwikkeling van de logistieke sector en van logistieke medewerkers op ieder niveau worden steeds meer technische en sociale vaardigheden gevraagd.
Ook een leidende logistieke speler in de chemie heeft het nut van personeelsontwikkeling ingezien. Zowel op het niveau van het management en de leidinggevenden als van de medewerkers, schakelen zij regelmatig trainers en coaches in om zowel persoonlijke groei als prestatiegroei te bewerkstelligen.
Stilstand is achteruitgang
De ontwikkelingen in de logistiek denderen voort. Als logistiek manager is het de kunst om te anticiperen en te reageren. Sociale innovatie betaalt zich op dat gebied uit in het vergroten van de wendbaarheid van een organisatie en het creëren van draagvlak voor veranderingen. The sky is the limit op het gebied van training en ontwikkeling, maar hoe vindt u hier het juiste pad in? Ga vooral de dialoog aan met collega’s en medewerkers en blijf in gesprek om te kijken welke wijze van sociale innovatie past bij uw bedrijf.
Wat is het perspectief vanaf de werkvloer? Wat denken mensen zelf nodig te hebben? Naast het betrekken van uw eigen collega’s en medewerkers, kan het lonen om eens op de koffie te gaan bij partijen die ervaring hebben met het aanpakken van organisatorische vraagstukken. Zij kunnen een objectieve blik werpen op uw bedrijfsprocessen en ondersteuning bieden bij het vernieuwen van de organisatie.
Hoe sociaal innovatief is uw bedrijf?
Meer weten? Krijg een eerste indicatie van hoe sociaal innovatief uw bedrijf of werkgever is met onze beknopte Social Innovation Assessment (pdf). Gelijk aan de slag met het ontwikkelen van uw personeel? Lees dan ons (Engelstalige) artikel over het inrichtingen van ontwikkelingstrajecten die werken.